Você precisa saber sobre o nosso alemão-riograndense …

Mit unsrem riograndenser Deitsch-Dialekt gebt es etwas wo ich eich dohie jetzt mo auslehn möcht, und nämlich es hot zu tun mit Wörter wo die Ennung “-keit” honn: earschtes, das sind Wörter wo der bestimmter Artikel “die” kriehn, wie zum Beispiel “die Schloflosichkeit” … Und hier weerd es ooch enschlisslich intressant fa se merke das das mannichmo, ich meene das der Suffix “-keit” oftmo so ausgesproch weerd: “-keht” – orra das könnt ma jo aach so buchstabehre: “-ket” … und waroom denn? ei weil, wie gewusst, es doch ken feste Riograndenser Hunsrückische Grammatik gibt. Naja, genau dodrum tun ich schon seit lang soohn das mea en Riograndenser Hunsrückische Sproch-Akademie brauche so das ma unser Sproch wieder uffbaue kann, so das man net ewichlich in total flüssichkeit bleiwe tut awer das ma Richtlinie und en Standard honn kann womit ma schriftlich weiter in Verbinnung mit dem grössre Kerwer von der deitsche Sproch bleiwe kann.

Atenção iniciantes: hoje = heit no dialeto (heute no alemão-padrão, pronunciado ‘hói-te’), sendo que tem gente que prefere grafar heit assim: háit misturando ambos os sistemas de escrita das línguas alemã e portuguesa … um dos principais problemas de uma escrita nesses moldes é que ela isola nossos brasileiros e brasileiras teutófonos (que tem a nossa língua alemã regional sul-americana como língua materna, havendo muitos/as que de fato tem sim duas línguas maternas) do corpo da língua alemã. Francamente, bancar nessa perspectiva será provado com o tempo ser um desperdício de esfórços … é fundamentalmente importante levar em conta a grande revolução nos meios de comunicação da qual fazemos parte … ela simplesmente muda tudo – as pessoas teutófonas de nossa parte do mundo estarão mais e mais aproximando-se dos grandes geradores de conteúdo em língua alemã-standard, seja assistindo vídeos no YouTube, seja escutando programação gerada por estações de rádio como a Deutschlandfunk via TuneIn, seja acessando websites de emissoras de televisão não só da Alemanha mas também da Áustria, Suíça, e países adjacentes onde a língua alemã está presente. Longe de embriagar-se em sentimentos de vitimismo é inquestionável que seja discutido o papel do Estado do Brasil por suas políticas oficiais de linguicídio … quando o correto e justo e humanista teria sido promover o bilinguísmo o Estado arbitráriamente privilegiou somente a língua nacional … há de ficar claro portanto que o maior problema linguístico de nossos/as milhares de falantes de alemão no Brasil é o triste estado de agrafia pelo qual o Estado Brasileiro é responsável. Dadas estas condições a alfabetização coletiva deverá centrar-se não no ensino do alemão-padrão em si mas sim que ele seja utilizado afim de se possa escrever no dialeto. Vou me permitir a ser bem específico para ilustrar esse quadro direito: Eu conheço várias pessoas que são fluentes no português e falam nossa língua nacional sem sotaque alemão MAS SUA LÍNGUA MATERNA É INDISCUTIVELMENTE O RIOGRANDENSER HUNSRÜCKISCH. Se você pedir para elas escreverem uma palavra que contenha o prevalente “ch” do alemão como “eu”, que deveria ser “ich” elas irão grafar “ih” (não raro as pessoas se recusam a escrever qualquer coisa, nunca pararam em suas vidas para pensar sua língua materna concretizada em papel ou na tela de um computador) – ora minha gente, meine liewe Leit, isso é uma manifestão de analfabetismo crônico … veja bem, estamos falando na verdade de uma significante porção da população riograndense, quiçás por volta de vinte porcento. Aí você lhes pergunta qual é o dialeto que falam em sua comunidade, elas não sabem; mas logo se apuram a reproduzir os clássicos prejuízos anti línguas minoritária prevalentes em nosso país. Recentemente foi celebrado mundo afora o Dia Internacional da Língua Materna – aí vos pergunto, o que fez a prefeitura de seu município que é bilíngue desde tempos pioneiros? e que fez o governo do estado do Rio Grande do Sul? quão ampla e abrangente foi a cobertura mediática dado o fato que o nosso alemão-riograndense sim tem seu código específico que o identifica como uma das línguas do mundo, sendo que apesar dos/das milhares de falantes é um idioma marcado como uma das línguas do mundo em perigo de extinção? Logo estaremos comemorando duzentos anos de um belo e orgânico histórico da língua alemã-riograndense – Unser Sproch weerd gleich ehrer FRÜHJOAH erlebe, do driwwer sin ich ganz üwerzeicht!

Paul Beppler
Administratoar von der Riograndenser Hunsrückische Dialekt-Gemeinde im Facebook

Atees Onkel Helmuth

Screen Shot 2015-02-18 at 10.20.51 PM
(Misiones Natural mit Juanca Esquivel und Juan Hugo Flores – Aussichtspunkt üwwwich der Uruguay Fluss – Reis-Wech 2 / Ruta 2)

Atees Onkel Helmuth Behm, adeus querido titio …

Mein Onkel wooh schon seit Lang ganz krank gewes, in der letzte Pooh Johre horr’er immer schwehrer von Demenz gelit …

Früher, wehrend seine schönschte Johre ist er immer so gern fische gang, do drum honn ich das schön Bild von en Rio/Fluss dohie ren gesetzt.

“Was wir bergen in den Särgen ist das Erdenkleid, was wir lieben, ist geblieben, bleibt in Ewigkeit.” -Johann Wolfgang von Goethe

Mein herzliches, mein tieftes Beileid an die Verwandte, Freinde und an alle wo Onkel Helmuth gekännt honn.

Meu tio estava bem doente fazia algum tempo, nos últimos anos ele estava padecendo cada vez mais como resultado de demência.

Anos atrás, durante seus anos de vida mais lindos, ele gostava muito de pescar, por isto eu coloquei esta bela foto de um rio aqui neste comunicado.

Nunca me canso de citar o grande escritor alemão Johann Wolfgang von Goethe nestas impossivelmente difíceis horas de perda de um ente querido:

“Was wir bergen in den Särgen ist das Erdenkleid, was wir lieben, ist geblieben, bleibt in Ewigkeit.”

O que na minha tradução/adaptação coloquei assim:

Nas urnas nós salvamos
apenas um terreno traje;
mas fica, o que amamos,
no peito, em eternidade.

O maior legado do tio foi deixar tantos descendentes que são pessoas lindas tanto por dentro como por fora. Meus profundos sentimentos de pesar a todos familiares, amigos/as e a todos/as que o conheceram.

Atees Onkel Helmuth.

-Paul Beppler

o último adeus = die Groobred (Hochdeitsch: die Grabrede)

HAUS BURGER BAR in Porto Alegre, Hauptstadt von Rio Grande, do weard der Wein aus Bresilje erneit gefeiert

Dienstach, 20. Januar 2015

Com qual prato vinho não harmoniza?

“Haus Burger Bar feiert sein grosse Eröffnung in Porto Alegre [in der Hauptstadt von Rio Grande do Sul Stoot]. Dohie geht es um en ganz neier und deferenzearter Oongebot: die beschte bresiljoonische [Wein-]Etikette sind zusammer gesetzt mit traditionoole Esse aus der deitsche gastronomische Tradition – wie zum Beispiel der Hamborcher*.”

Was ma dohier hot ist en Artikel üwer der aktuelle, üwwich der modernschte Manifestation von dem Rio Grande seine Gatronomie — und bittschön, fa der Artikel lese, brauch ma nuar dohier uff der Internetz-Link kligge: “Com qual prato vinho não harmoniza?”. Der Stück ist ganz uff Bresiljoonisch verfasst, und nämlich es wooh von enem Marcos Graciani geschrieb. Der Artikel sein Introduktion, bittschön mergge der easchte Paragraph do uwe, das ist dann mein eichne Adaptation/Paraphrasehrung ins Riograndenser Hunsrückische von dem Marcos seine Artikel-Infeerung.

Die Woahrhet sei gesooht, wo ma heitstooch in die Welt hin geht, ei do dengge die measchte Leit, dass der Hamborcher en doorrich und doorrich typisches US-amerikoonisches Gericht sei. Naja, do müsse ma uns sellebst dann wehre und noh Auskunft gehn, ijo gell?! Hier ist mein Emfehlung für dene von eich wo sich do driwwer intressere: https://de.wikipedia.org/wiki/Hamburger

*Hochdeitsch: der Hamburger; in Bresiljoonisch: o hambúrguer.

-Paul Beppler / Administratoar von der Riograndenser Hunsrückische Dialekt-Community im Facebook

Das Riograndenser Hunsrückische Gemeinde im Facebook
18. Februar 2015
Seattle, WA – USA.

Screen Shot 2014-01-29 at 12.07.28 AM

Das Mittelalter in uns deitschbresiljooner

Screen Shot 2015-02-06 at 7.52.23 AM

Ganz früher, wenn unser deitsche Voarfoohre/Antepassados unner dem eiropeische Feudal-System Scheneratione-lang gelebt honn, do woore se nekst wie Skloove(/Escravos) gewess; die honn norre geschaft fa was kriehn fa se esse. Wie die Französische Revolution dann passeart ist (von 1889 bis 1899), do hot sich ooch in der nochbarische deitsche Länner von Mittel-Eirope vieles gründlich gerännert. Do honn unser Leit domols für ‘s earscht Mol für sich sellebst geschaft. Do dren, aus der Lewes-Erfoohrung stammt unser Sellbst-Bild und unser Ideal-Bild wie en Kultuar-Grupp wo gern haart und fleissich schaffe tut. Ma sollt ooch net vergesse das domols die Leit von Südwest-Deitschland, driwwe im Hunsrück und umherum, für ‘s earscht Mol ooch honn die lerne gekonnt (der berühmte Film-Direktoar von Die Andere Heimat aus dem Hunsrück/München, der Reitz Edgar hot schon in seine Entrevistas do driwwer geredt). Wie die deitsche dann in Bresilje ren komm sin, schon am Onnfang, do wollde die sicher mache dass all ehrer Kinner könnde alfabetiseart geb sin – das hesst, das Lerne wooh noch frisch und nei, en Kultuar-Gut … Naja, dann wenn die bresiljoonische Rechierung plötzlich all unser deitsche Schule näkst uff emoh zugemacht hot, gell domols wie der Getúlio Vargas mit seine gewaltsame Nationalisierung unser Leit unnerdrückt hot? das woard dann sehr schlimm fa die Leit das akzeptiere – do woore se doch komplet machtlos, die konnde enfach niks do driwwer mache … und das is etwas wo bis heit die Leit net vergess honn … meine Eltre all honn do driwwer verzählt, und dodroom sprech’ ich noch bis heit do davon.

Antigamente, quando nosso antepassados alemães viviam sob o sistema feudal europeu durante muitas gerações, eles eram para todos os efeitos praticamente escravos; eles trabalhavam somente para ganhar alguma coisa para comer. Quando ocorreu a Revolução Francesa (entre 1889 e 1899) muita coisa mudou fundamentalmente também nas terras germânicas da Europa Central. Aí nossos antepassados puderam pela primeira vez em muito tempo trabalhar pra si mesmo. É nesta experiência de vida como grupo cultural que surgiu a autoimagem e o ideal de que somos trabalhadores excepcionais e super dedicados. Também não devemos nos olvidar que naquela época as pessoas, como um todo, lá do sudoeste da Alemanha puderam estudar pela primeira vez. O diretor do filme HEIMAT, Edgar Reitz inclusive discute isso em entrevistas, falando sobre o perfil geral do elemento hunsriqueano aos meados de 1800. Então quando os alemães entraram no Brasil, especificamente falando no RGS, e sob os desígnios do governo imperial, eles se apuraram para desenvolver redes de escolas para que houvesse acesso universal à edução infantil (um padrão que o Brasil nem havia até então permitido e/ou aspirado). Quando muitas gerações depois, dada uma complicadíssima dinâmica de relações internacionais o governo de Getúlio Vargas pegou pesadíssimo na teutofonia do Brasil com sua campanha de nacionallização forçada e abrupta. Isso nunca mais será esquecido por nossa comunidade; meus avós falavam disso; as pessoas conversavam sobre isso nas casas de negócio, e assim eu mesmo, pessoalmente, jamais irei me esquecer disso.

-Paul Beppler / Admin von der Riograndenser Hunsrückisch Dialekt-Grupp im Facebook

Riograndenser Hunsrückisch Facebook Community
6. Februar 2015
Seattle, WA – USA.

Screen Shot 2014-01-29 at 12.07.28 AM

Raízes do analfabetismo da população teutófona do Brasil

[[ Dohieder Facebook-Post enthält en Riograndenser-Deitsch Abstrakt – Bittschön, sieh es ganz do unne, am End: ]]

Screen Shot 2015-02-01 at 10.12.05 AM

O ENSINO DA LÍNGUA ALEMÃ NO SUL DO BRASIL
Dieysa Kanyela Fossile1

RESUMO: Neste artigo, tenta-se discutir a situação linguística à qual os imigrantes e descendentes de imigrantes alemães foram e/ou são submetidos, aqui, no Brasil. Questiona-se qual é o quadro jurídico para a presença e/ou ensino do idioma alemão nas escolas do sul do Brasil, mais precisamente, no estado de Santa Catarina. Embora o Conselho Federal de Educação assegure o ensino de uma segunda língua nos primeiro e segundo graus, não garante o ensino do idioma alemão às comunidades formadas por descendentes de alemães. Para a análise dessa situação, tenta-se evidenciar como o ensino do alemão se desenvolveu no estado de Santa Catarina, observando, principalmente, o quadro jurídico para o ensino desta língua.

PALAVRAS-CHAVE: Ensino do idioma alemão, Santa Catarina-Brasil, quadro jurídico, políticas linguística

ABSTRACT: This paper attempts to discuss the linguistic situation in which the immigrants and German descendants’ immigrants underwent and have been undergoing in Brazil. It is questioned in this study the legal basis for the presence of the German language teaching in the schools in the South of Brazil, more precisely, in the state of Santa Catarina. Although, the Federal Education Council ensures the teaching of a second language in the elementary and high school curriculum, it does not guarantee the teaching of the German language for the german descendants communities. For the analysis of this situation, this study tries to evidence how the development of German language teaching occurred in the Santa Catarina, mainly, observing the legal basis for the teaching of this language.

KEYWORDS: German language teaching, Santa Catarina-Brazil, legal basis, politics of linguistics

1 Professora assistente (atua na área de Linguística) vinculada ao curso de licenciatura em Letras da Universidade Federal do Tocantins (UFT). Doutoranda do Programa de Pós-Graduação em Linguística da Universidade Federal de Santa Catarina. Pesquisadora
vinculada ao Núcleo de Estudos em Semântica Lexical (NES/PGL/UFSC) e ao Projeto de Pesquisa “Metáfora e indeterminação: é possível parafrasear uma metáfora?” (PGL/UFSC). Endereço eletrônico: dieysa@ibest.com.br.

http://www.profiscientia.ifmt.edu.br/profiscientia/index.php/profiscientia/article/view/57/60

Segue minha tradução/adaptação do resumo desta monografia para o Riograndenser Hunsrückisch.
Das dohier ist meine Üwersetzung/Adaptation von der wissenschaftliche Artikel sein Abstract ins Riograndenser:

ABSTRACT: Hieder wissenschaftliche Artikel versucht die sprochliche Situation diskutehre, wo Einwannrer und ehrer Nohkommer in Bresilje mitgemacht honn und immernoch heit mitmache müsse. Ma analiseart in hiedem akademische Studium was die gesetzliche Gründe sind für der Existenz/Inklusion und/orra der Deisch-Sproch ehre Unnerricht en südbresiljoonische Schule, in hiedem Fooll, speziool wie das dem Stoot Santa Catarina bezüchlich steht. Der Stoot sein Bildungs-Root tut en zwett Sproch dren in dem Leahrploon von der Grund- und der Sekundäer-Schul garantehre, es tut awer dren in der Gemeinde, wo von deitscher Abstammung sind, ken Deitsch-Sproch Bildung versichre.

-Paul Beppler / Begründer und Administratoar von der Riograndenser Hunsrückisch Facebook-Community

Paul Beppler –
Riograndenser Hunsrückisch
Facebook Community Admin.
1. Februar 2015
Seattle, WA – USA.

Screen Shot 2014-01-29 at 12.07.28 AM

Sproch unn Patriotismus

Screen Shot 2015-01-24 at 12.10.46 PM

Por isso a língua portuguesa é considerada por muitos como a única do Brasil, uma afirmação que nada mais revela do que o desprezo político-ideológico pelas minorias linguísticas.

Preconceito histórico explica a contradição entre o orgulho que temos do idioma e a aversão a palavras estrangeiras” – por Mário Eduardo Viaro (Outubro/ 2013 / Etimologia / Patriotismo linguístico)

In annre Worte, der Satz uwe ren in unser Sproch gesetz:

Die bräsiljoonische Sproch iss, dodrum, von viele Mensche bedacht, wie wenn es die enziche Sproch von Bräsilje wear. En behauptung, wo nichs annres zeiche tut, alswie die politisch-ideologische Geringschätzung von der klenre sprochliche Gemeinschafte unner uns.

Melhore teus conhecimentos do dialeto ancestral / Was ma do mache kann fa sein eichne Moddersproch se verbessre:

Sugestão de aprendizado: Pratique escrever em seu dialeto traduzindo algum pequeno texto sobre um assunto que normalmente não é tratado em seus círculos de prática do alemão dialetal.

Três Passos é um município brasileiro do estado do Rio Grande do Sul.

Aqui propositalmente fiz tradução rápida (sem demoradas revisões) de um artiguete de jornal que de um tema geralmente bastante desconhecido e/ou discutido nas comunidades de falantes de alemão do RGS.

Três Passos weerd Gastgeber sin von en Seminar/Workshop üwwich Ubanda und Afro-Kultuar

Das 4. Umbanda und Afro-Kultuar und Spiritualität Seminar weerd in Três Passos statt finne am 21. November im Auditório Unijuí (Höersoll von die Unijuí Universität). Es handelt sich um en Programm von der Sociedade Espiritualista de Umbanda Reino de Ogum Itati (Afrobresiljoonische Kutuar und Spiritualität-Verein) und der Secretaria Municipal de Educação e Cultura (Stadts-Sekretariat für Bildung und Kultuar).

Das Event weerd um acht Uhr onnfänge. Die Gastsprecher sind, Mooints Neygela Santos, Sozialwissenschafts-Lehrerin und der Pastoar Günter Bayerl Padilha, Theolog und Sozialwissenschaftler, wo das Thema “Consciência Negra” (Selbstbewusstsein wie en Afrobresiljooner/Inn); und Soziolog und Unijuí Prof. Dr. Enio Valdir da Silva weerd üwer “Kultuar und Multikulturalismus in Bresilje” rede.

Das Programm Nohmiddach weerd mit en Voartrooch von Koronel/Oberscht Jorge Miguel Gonçalves Barcelos onnfänge, worr’a ‘s Thema “Crianças índigos” bedrachte tut. Gleich donoh weerd der Psycholog und Phylosophie Bachelor, afrobresiljoonischer Priester Saul de Medeiros – bekannt bei dem relischiöse Noome Pai Saul d’Ogum, üwer ‘s Thema “Práticas de mediunidade – Umbanda e seus desafios – Orixás” (Midiumismus Bräiche – Umbanda und ehrer Herausfordrunge – Yoruba Götter) spreche. Weil Theologie und Phylosophie Professoar Gilmar Marcolan en Voartrooch üwwich “Legislação” (Gesetz) halle weerd.

Am 20:30 Uhr weerd en relischiös Zeremonie in dem Sociedade de Umbanda Reino de Ogum Itati (Umbanda Relischiös-Verein Ogum-Itati Könichreich) gefeiert, wo dann Esse-Ober werre geb sin.

ORISCHINOOL-TEXT / UFF BRESILJOONISCH:

Três Passos vai sediar Seminário de Umbanda e Cultura Afro

O 4º Seminário de Umbanda e Cultura Afro, Educação e Espiritualidade será realizado em Três Passos, no dia 21 de novembro, no auditório da Unijuí. Trata-se de uma realização da Sociedade Espiritualista de Umbanda Reino de Ogum Itati e Secretaria Municipal de Educação e Cultura.

O evento, que inicia às 8 horas. Os palestrantes da manhã serão Neygela Santos, professora cientista social, e o pastor Günter Bayerl Padilha, teólogo e cientista social, que abordarão o tema “Consciênica Negra”; e o sociólogo e professor na Unijuí Dr. Enio Valdir da Silva, que falar sobre “A cultura e o multi-culturalismo no Brasil”.

A programação da tarde abre com a palestra do coronel Jorge Miguel Gonçalves Barcelos, que abordará o tema “Criaças índigos”. Em seguida, Saul de Medeiros, o Pai Saul d’Ogum, psicólogo e bacharel em Filosofia, falará sobre o tema “Práticas da mediunidade – Umbanda e seus desafios – Orixás”. Já o professor de Filosofia e Teologia Gilmar Marcolan palestrará sobree “Lesgislação”.

Já às 20h30min, haverá cerimômia religiosa na sede da Sociedade de Umbanda Reino de Ogum Itati, com oferenda aos orixás e benção dos alimentos.

[Acima minha transcrição do artigo c/ erros tipográficos (gralha) e tudo].

Fonte/Internet:
EDIÇÃO ON LINE 16 11 12
Atos e Fatos
[Um jornal regional / En reschionool Zeitung]
Ano XVI – 803 | Três Passos, sexta-feira, 16 de novembro de 2012 R$ 3,00

Paul Beppler –
Riograndenser Hunsrückisch
Facebook Community Admin.
24. Januar 2015
Seattle, WA – USA.

Screen Shot 2014-01-29 at 12.07.28 AM

Japanese Lantern

Screen Shot 2015-01-19 at 11.36.32 PM

My Japanese lantern.
Óh inverno bucólico,
tua melancolia são véus
cinzentos que tudo encobrem;
até as mais brilhantes sementes,
meus encarnados e eufóricos
sentimentos primaverís.

Laternche in mein Goorde
Och du bukolische Winterzeit,
dein Melancholie ist wie en grau Schleier,
wo alles üwerdecke tut;
auch die glänzende Soome,
meine stroohlend hell-farwiche
Frühligs-Euforiee Gefühle.

Paul Beppler –
Riograndenser Hunsrückisch
Facebook Community Admin.
12. Januar 2015
Seattle, WA – USA.

Screen Shot 2014-01-29 at 12.07.28 AM

Üwwich ‘s Schreiwe …

Screen Shot 2015-01-12 at 11.26.11 AM

“O que para mim é essencial, eu preciso compreender; à compreensão, no meu caso, também pertence a escrita; a escrita faz parte do processo de compreensão … ela dá definição para determinadas coisas”.

“Was für mich wesentlich ist, ich muss verstehen; zu diesem Verstehen gehört bei mir auch das Schreiben, das Schreiben ist noch mit in dem Verstehensprozess … es gibt bestimmte Dinge festgelegt.” -Hannah Arendt (aus der Youtube-Video Interview: “Hannah Arendt im Gesprächt mit Günter Gaus”)

-Paul Beppler –
Riograndenser Hunsrückisch
Facebook Community Admin.
12. Januar 2015
Seattle, WA – USA.

Screen Shot 2014-01-29 at 12.07.28 AM

Adieu …

Atees …

Aach wenn das Wetter ist trüb und grau,
siehn die Landschafte aarich schön aus.
Am Rand von der Stross am blühe gelb,
weit von Paris, Blümcher wachsen, wild.

-Paul Beppler

Riograndenser Hunsrückisch
Facebook Community Admin.
12. Januar 2015
Seattle, WA – USA.

Screen Shot 2014-01-29 at 12.07.28 AM